Zülüflü Baltacılar Ocağı

Topkapı Sarayı odunları limana gemiyle gelir, Demirkapı civarında sahilde "Hatab Meydanı / Odun Meydanı" denilen yere indirilir. Odunu buradan ambarlara, ambarlardan da kullanılacakları yerlere, sarayın dış hizmet ocaklarından "Zülüflü Baltacılar Ocağı" neferleri taşırdı…

Bu ocağın mensupları, bilhassa Kastamonu ve civarının dağ köylerinin eli yüzü düzgün, uzun boylu çocukları ve gençleri arasından seçilirdi. Olağanüstü durumlarda görevleri de, bostancılarla beraber silahlanıp sarayı korumaktı…

Bizzat padişaha hizmet eden Enderun ağaları gibi, serpuşlarının (başlık) kenarına ve şakakları hizasına, uçları göğüslerine kadar düşen zülüfler takarlardı; bundan ötürü "Zülüflü Baltacılar" adını almışlardı. Enderun ağalarının koğuşlarını ve Enderun'daki kasırları da bu zülüflü baltacılar süpürür, siler, temizlerdi. Enderun ağaları kendi özel hizmetlerini de bir ücret karşılığında, seçtikleri zülüflü baltacı neferlerinden birine yaptırırlardı..

Harem-i Hümayun'un odununu da bu gürbüz ve yakışıklı delikanlılar taşıdığı için, bu vesileyle Harem'e girip çıkarlarken gayet sıkı bir nezaret altında bulundurulurlardı. Fakat bununla da yetinilmemiş, günlük üniformaları da bu hizmete uygun düzenlenmişti. Cepkenlerinin yakası gayet büyük ve dikti, daima dik durması için de içi balinalıydı, öylesine ki, zülüflü baltacıların yüzleri yandan asla görünmezdi, kendileri de etrafa yan gözle bakamazdı, daima önlerine bakmaya mecburdular…

Zülüflü Baltacılar Ocağı efradından, isimleri imparatorluk tarihine geçmiş simalar pek çoktur. Büyük şöhret olarak ilk hatıra gelenler, 18. yüzyılda Sadrazam Baltacı Mehmed Paşa ile 17. yüzyılda Girit Adası savaşında on beş yıl komutanlık yapmış ve kahramanlığı dillere destan olmuş Deli Hüseyin Paşa'dır. 17. yüzyılın ortasında, Kösem Sultan'ı, Padişah Avcı Mehmed ile anası Hatice Turhan Sultan'ın emri üzerine, bir perde kordonuyla boğarak idam eden Kuşçu Mehmed de bir zülüflü baltacı neferiydi… (Reşad Ekrem Koçu, "Topkapı")

Alıntı: Vedii Yukaruç, Not Defterimden