Türkçede güzel bir deyim vardır. Komşu komşunun külüne muhtaçtır diye...
Evet, öncelikle yapılması gereken bölge ülkeleri arasındaki işbirliği ve ticaretin geliştirilmesidir. Diğer bir konu da karşılıklı önyargıların kaldırılması için çaba harcamaktır...
24 Nisan 1877’de Rus Ordusu Tuna’yı geçerek İstanbul’a yönelir. Ancak bu sıradan bir savaş değildir. Savaştan askerlerden çok siviller etkilenir. Omlet yemek isteyen yumurta kırmayı bilmelidir diyen Çerkasky’nin de belirttiği üzere bir yaşanan bir “ırk imha”, yani soykırım savaşıdır. Bunun böyle olduğunu rakamlar da doğrular. Yüz binlercesi katledilir yüz binlercesi de sürülür. Amerikalı tarihçi Justin Mc Carthy’ye göre 1 milyon 253 bin Türk, doğduğu topraklardan göç ettirilir. Nedim İpek’e göre ise sayı 1 milyon 243 bindir.
1878 kışında savaşın kaderi belli olur. Rus ordusu İstanbul’un kapılarına dayanır. 3 Mart 1878’de Ayastefanos anlaşması imzalanır. Ancak hemen ertesi gün, yani 4 Mart 1878’de ilginç bir gelişme ve olay yaşanır. Müslümanlar yani Türkler nüfusun % 90’ını oluşturdukları Rodoplarda, anlaşmayı protesto ederler ve direnişe geçerler. Ayrıca Ahmet Ağa Tımirski önderliğinde günümüzde Kırcaali ile Stanimaka (Asenovgrad) arasında bulunan Karatarla (Çerna Niva) köyünde demokratik bir hükümeti hayata geçirirler. Hükümet, 1886’ya kadar başarıyla varlığını sürdürür. O kadar ki, bu hükümet ve direniş sayesinde, başta Ropçoz (Tımraş ve çevresi) ile Kırcaali çevresindeki Müslümanlar ve Türkler, Osmanlı Devleti’nin bir parçası olarak kalma hayallerini gerçekleştirirler. Fakat acılar ve sorunlar bitmez.
Çünkü tüm Balkan halkları ve devletleri Sofya Kliment Ohridski Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Lübomir Georgiev’in, “Balkan ülkelerinin garip özellikleri vardır. Genellikle her Balkan ülkesinde azınlık durumunda olan etnik bir grup bulunmaktadır. Fakat aynı zamanda bir sınır komşusu da bu azınlığın kendi siyasi devletidir. Yine Balkan ülkelerinde olan tarihi bir ilke de Megalo İdea fikridir. Yani her ülke etnik soydaşlarının yaşadığı toprakları anavatana isteyerek veya istemeyerek ilhak edebilmek için gayret göstermiştir ve bunu ilan etmiştir. Ve buradan da Büyük Bulgaristan, Büyük Sırbistan, Büyük Arnavutluk, Büyük Yunanistan idealleri ortaya çıkmıştır. Genellikle, Balkanlarda biz hep büyüğüz, o kadar büyüğüz ki, hep bunun iddiasında bulunuyoruz” sözünde de olduğu üzere olduğu üzere hep emperyalist amaçlar peşinde koşmuşlardır. Ancak amaçlar ve yapılanlar salt bununla da sınırlı kalmamış aynı zamanda etnik açıdan homojen (türdeş) bir ulus devlet oluşturmak için ne gerekirse yapılmıştır.
