Evlenirken Doğaya da Bir Armağan Verin
08.02.2017 TEMA Vakfı Edirne İl Temsilcisi Şirin Çoğal, TEMA Vakfı’nın çiçekler, yapraklar, laleler, kuşlar ve orman gibi çeşitleri bulunan TEMA Nikâh Ürünlerini, “Sevginiz birDevamını Oku...
Ankara Savaşından sonra kaçabilen Süleyman Çelebi, Gelibolu yoluyla Eylül 1402'de Edirne'ye ulaşmış, tahta oturmuş ve 9 yıl (1403-1411 arası) hükümdarlık yapmıştır. İlk "Edirne Sultanı" sayılır, fakat sadece Rumeli'de kalmamıştır
Hatta bu sürenin 5 yılını Anadolu'da
geçirmiştir.
Mehmet Çelebi'ye direnemeyen İsa Çelebi 1404'te Bursa'yı
terketmiş ve Edirne'ye sığınmıştır.
Kendisine asker veren Süleyman tekrar Anadolu'ya
göndermiş, fakat İsa Çelebi başarılı
olamamış, yenilmiş ve kaçak dolaşırken 1406'da
Eskişehir'de hamamda Mehmet Çelebi'nin casusları tarafından
boğulmuştur. Cenazesi Bursa'daki
Yıldırım Türbesine defnedilmiştir.
İsa'nın başarısızlığından sonra, 1405'te bizzat Süleyman ordusu ile Anadolu'ya
geçmiş, Bursa'ya yerleşmiş (Mehmet savaşmamış Amasya'ya çekilmiş), Ankara'ya
kadar olan toprakları kendisine bağlamış. Timur'un Karamanoğluna verdiği Sivrihisar'ı
zaptetmiş, Aydınoğulları ve
Menteşeoğulları'nı kendine bağlamış ve Ayasuluk'ta
ikamet etmiştir. Rumeli'de sadece Eflak ile çatışmış, fakat barış
ortamının sürmesinden akıncı beyleri mutlu olmamışlar, çünkü gaza adı altında
çapul yapamıyorlarmış. Edirne'deki "Eski Cami"nin temellerini
daha 1402'de atan Süleyman (bu caminin bir diğer adı da Süleymaniye'dir) kaynak
yetersizliğinden inşaatı tamamlayamamıştır. Eğitimli ve bilgili kişiliği
sayesinde şairleri himaye etmiştir - zamanın en ünlü şairi Ahmedi en yakın dostu imiş, Niyazi
ve Hamzavi ile ünlü hekim Hacı Paşa'yı da desteklemiştir. Fakat
barışçıl ve zevke düşkün olan Süleyman Çelebi
gittikçe içkili ve oğlanlı hamam âlemlerine dalmış. Sadrazam Çandarlı Ali Paşa Paşa'nın 1406'da ölümünden sonra çevresini ve komutanlarını tamamen
küstürmüştür.
Amasya'daki Mehmet Çelebi boş durmamış ve Karamanoğlu
yanındaki kardeşi Musa ile "Cemele" Kalesinde (Çayağzı, Kırşehir)
görüşmüş ve 1409'da Sinop üzerinden Musa'yı Eflak'a göndermiştir. Sürekli Osmanlı
muhalifi olan Voyvoda I. Mirça (hd. 1386-1418) şehzade Musa'yı kızı Prenses Arina
ile evlendirmiş (bu evliliğin ve prensesin akıbeti bilinmemektedir). Münich Pinakotheka'sında bulunan yağlı
boya Musa portresi Osmanoğullarına
ait en eski portre sayılır. 1410
civarında Eflak'ta yapılmış ve bir
asır sonra Venedikli Paolo Veronese
(1528-1588) tarafından
tamamlanmıştır.
Musa Çelebi 1410 yılı başında Tuna'yı geçmiş, Bulgaristan'da
taraftar toplamış, 11 Şubat'ta "Yanbolu Savaşı"nı kazanmış
ve Edirne'ye girmiş. Anadolu'da bulunan Süleyman
deniz yoluyla Istanbul'a, hamisi İmparator II. Manuel'in yanına ulaşmış.
İstanbul üzerine saldıran Musa ile Süleyman arasındaki çarpışma 15
Haziran'da Haliç kıyısındaki
Kosmidion (Hasköy Hisarı) önünde gerçekleşmiş. Savaşı kaybeden Musa dağlık bölgeye kaçmış ve çete
savaşı başlatmış. Soğuk bir kış gecesi (17
Şubat 1411) Edirne'yi basmış,
hamam âleminde sarhoş olan Süleyman
son anda birkaç arkadaşı ile İstanbul
yönüne kaçabilmiş. Fakat yolda Döğenciler'de
(bugün Alpullu'nun 2 km doğusunda,
fakat tarihte üç kez yer değiştirmiştir) bazı köylüler tarafından tanınmış ve
bahşiş alırız umuduyla öldürülmüş. Cesedi
Edirne'ye götürülünce Musa
kükremiş: bir Osmanoğlu'nun kanını
nasıl akıtırsınız diyerek mükâfat bekleyenleri idam ettirmiş, köyü de yakmış.
Kendisinden II yaş büyük ağabeyinin naaşını Bursa'ya yollamış, dedesi I. Murat Hüdavendigar Türbesinin yanına
gömülmüş.
Edirne'de tahta çıkan Sultan Musa için biat töreni yapılmış, adına hutbe okunmuş ve sikke
bastırılmış. Süleyman Çelebi'nin 1403'te vermiş olduğu toprakları savaşarak
geri almış. "Eski Cami'nin
inşaatını sürdürmüş, Edirne Eski Sarayı''nı (Saray-ı Atik) yüksek duvarlarla çevrelemiş. Mizaç olarak Yıldırım
Bayezid'e en fazla benzeyen, sert ve haşin tabiatlı, içki içmeyen, âlemler
düzenlemeyen, fakat askeri komutanları azarlayan Sultan Musa, ünlü ilahiyat
âlimi Şeyh Bedreddin'i kazasker, Mihaloğlu Mehmet Bey'i Başvezir yapmıştır. Edirne'de 2 yıl 5 ay hüküm süren "İkinci Edirne Sultanı"
sayılır. Anadolu topraklarına hiç geçmemiş, fakat Rumeli'de Bizans ve Hıristiyan komşuları (Eflak hariç) ile
sürekli savaşmıştır.
* Recep Mesut