Dünyanın En Güzel Bayrağının Mitolojisi

Nuray Bilgili

Sevgili Emel Esin'e göre bayrağımızın ilk görünümleri, Türklerin de atası sayılan Chou devrinde, (M.Ö. 1028-281) ortaya çıkmaya başlamıştır. O dönemden itibaren Göktürkler ve Uygurlar da dâhil, Kün-Ay piktogramını kullanmışlardır.

Buna göre Güneş daire şeklinde sembolize edilirken Ay Hilal şeklinde sembolize ediliyordu. Göktürk alfabesinde D harfi ya da yarım daire biçiminde gösterilen harf, "Ay" ya da "Yay" okunan İşarettir. Ortasında nokta bulunan Daire simgesi ise Güneş okunan harftir.

Kün –Ay en yüksek dercede mertebe-rütbe sembolü ve Hükümdarlık alametiydi. Uygur kağanları Kün ve Ay’dan kut almış sayılırdı. Türkler de Kün-Ay sembolünün bir diğer anlamı, 21 Mart ekinoks dönemini sembolize ediyor olmasıdır.

Ay ve Güneşin bir araya gelmesi, gündüz ve gecenin eşitlenmesi denektir. Bu, Nevruz olarak adlandırılan ve Güneşin Koç burcuna girdiği dönemi haber veren bir konumdur. Bu göksel gece ve gündüz eşitliğine, “Kün-Ay Görüştü" denir. Gece Ay, Gündüz Güneş ile simgelenir.

Günümüzde ise 5 uçlu yıldız Venüs'ü sembolize eder. Venüs’le Güneş’in, her 8 yılda bir, 5 kez kavuşum yapması ve bu 5 kavuşum noktasını karşılıklı olarak birleştirdiğimizde, 5 uçlu yıldız yani Pentegram ortaya çıkar. Fakat bu sembol Venüs’ün “Savaşçı” yönünü sembolize eder.

Çünkü Venüs Güneşle kavuşum yaptıktan sonra, akşam yıldızı olarak değil sabahyıldızı olarak doğar. Sabah Yıldızı olarak doğduğunda, Tan Yıldızı adını alır. Elinde kılıcı olan ve diğer yıldızları öldüren bir “Savaşçıya” dönüşür. Yani 5 uçlu yıldız Venüs’ün Savaşçı Kimliğidir.

Ay ve Venüs Ana Tanrıça arketipinin göksel sembolüdür. İkisi de Ak renk ile sembolize edilir. Ak, Türk mitolojisinde Tanrıçalara özgü bir renk sembolüdür. Ak-Ana, Ak-Kız, Ak-Kadın, Türk kadın isimlerdir. Kırmızı ise Savaşı ve Kızagan Tanrıyı, yani Mars'ı sembolize eder.

Türk mantık ve düşünce sistemine göre, Kızıl renk Güney yönü, Mars, Güneş ve Kızıl saksağan takımyıldızı ile ilişkilendirilir. Batı yönü ise Ay ve Venüs'ün evidir.

Bayrağımızdaki Hilal, Ay Evrelerinden, “Küçülen Ay” pozisyonundadır.

Fakat asıl “Hilal”, “Yeni Ay” evresidir. Yeni Ay ya da Hilal Türkler için önemli bir göksel olaydır. Çünkü Türkler savaşa çıkmadan önce, Ay’ın konumunu göz önünde bulundururlar ve Yeni Ay zamanlarında savaşa çıkarlardı. Diğer tüm işlerini de “Ay Büyürken” yaparlardı. Ters Bayrak tabiri Ay’ın bu konumuna istinaden söylenir.

Savaşta bayrağın tersine çevrilmiş olması, Ay’ı Yeni Ay yani Hilal şekline sokar. Bu da Türklerin “Savaşa Hazır” olduğunu gösterir. Barış dönemlerinde bayrağımız, bizim şimdi gördüğümüz şekildedir.

·       Nuray Bilgili